Sáng kiến kinh nghiệm nâng cao chất lượng giáo dục âm nhạc đối với trẻ trường mầm non

Âm nhạc là nhu cầu cuộc sống, là món ăn tinh thần không thể thiếu được đối với đời sống con người. Âm nhạc là ngôn ngữ chung của nhân loại. Nếu cuộc sống mà thiếu âm nhạc thì chẳng khác gì thiếu ánh sáng mặt trời. Đặc biệt đối với trẻ Mầm non thì những nốt nhạc trầm bổng, những giai điệu mượt mà vui tươi, trong trẻo của các tác phẩm âm nhạc như là dòng sữa ngọt ngào nuôi dưỡng cho tâm hồn trẻ thơ, qua đó giúp trẻ phát triển toàn diện nhân cách của mình. Trong chương trình GDMN, môn giáo dục âm nhạc là một môn nghệ thuật hết sức gần gũi với trẻ, là hoạt động được trẻ yêu thích,

SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM NÂNG CAO CHẤT LƯỢNG GIÁO DỤC ÂM NHẠC ĐỐI VỚI TRẺ Ở TRƯỜNG MẦM NON

I.Đặt vấn đề:

Âm nhạc là nhu cầu cuộc sống, là món ăn tinh thần không thể thiếu được đối với đời sống con người. Âm nhạc là ngôn ngữ chung của nhân loại. Nếu cuộc sống mà thiếu âm nhạc thì chẳng khác gì thiếu ánh sáng mặt trời. Đặc biệt đối với trẻ Mầm non thì những nốt nhạc trầm bổng, những giai điệu mượt mà vui tươi, trong trẻo của các tác phẩm âm nhạc như là dòng sữa ngọt ngào nuôi dưỡng cho tâm hồn trẻ thơ, qua đó giúp trẻ phát triển toàn diện nhân cách của mình.

Trong chương trình GDMN, môn giáo dục âm nhạc là một môn nghệ thuật hết sức gần gũi với trẻ, là hoạt động được trẻ yêu thích, là nguồn cảm hứng mạnh mẽ để trẻ cảm thụ nghệ thuật. Nó là một phương tiện hữu hiệu cho việc tổ chức các hoạt động giáo dục ở trường.

Âm nhạc là vận động sáng tạo khi được giáo viên Mầm non sử dụng một cách có mục đích, phù hợp, linh hoạt sẽ hỗ trợ trẻ thu nhận kinh nghiệm tích cực và tạo cảm giác hưng phấn, vui tươi. Giáo viên có thể chơi đàn ghitar, organ hay bật nhạc không lời êm dịu làm nhạc nền trong khi đang diễn ra các hoạt động khác của trẻ ( giờ ăn, chơi ở các góc chơi, chơi ngoài trời, trẻ làm bài tập theo nhóm, giờ tạo hình…). Ca hát và nghe nhạc giúp trẻ duy trì tập trung, phấn khởi trong khi hoạt động. Trẻ mẫu giáo thích hát theo lời bài hát, hay đung đưa người theo tiếng nhạc có giai điệu êm dịu, vui tươi, nhộn nhịp. Ngoài ra, giáo viên Mầm non sử dụng âm nhạc để ổn định lớp, nhóm, vào bài, chuyển tiếp các phần trong giờ học hoặc chuyển từ hoạt động này sang hoạt động khác để tạo sự hứng thú, thư giãn, gây sự chú ý cho trẻ.

Ý thức rõ vai trò của giáo dục âm nhạc cho nên hoạt động học có chủ đích“ Giáo dục âm nhạc” đã trở thành một hoạt động không thể thiếu được trong trường lớp Mầm non.

Với sự quan tâm chỉ đạo của các cấp, trong những năm qua, bản thân tôi đã và đang cố gắng đi sâu tìm những biện pháp thích hợp nhằm nâng cao chất lượng dạy và học cho hoạt động làm quen giáo dục âm nhạc. Nhưng đối với đặc điểm của lứa tuổi mẫu giáo, giáo dục âm nhạc không chỉ dừng lại ở việc cô dạy trẻ hát và múa đơn giản mà phải tổ chức hát, múa dưới nhiều hình thức và luôn đi cùng với đồ dùng đồ chơi âm nhạc. Bên cạnh đó, giáo dục âm nhạc luôn được thực hiện phù hợp với chế độ sinh hoạt cả ngày ở trường của trẻ có ý nghĩa lớn như: Giao dục âm nhạc được tích hợp trong làm quen với văn học - chữ viết, hoạt động tạo hình, làm quen với toán, thể dục buổi sáng …Nhờ đó mà cuộc sống của trẻ thêm vui vẻ, hồn nhiên.

Là một CBQL, rất tâm huyết với nghề dạy trẻ. Tôi nhận thấy trẻ em bây giờ rất thông minh và lanh lợi. Tôi luôn mong muốn đôị ngũ giáo viên của tôi truyền đạt thật nhiều kiến thức cho trẻ, giúp trẻ phát triển hết những khả năng vốn có của mình. Chính vì điều đó tôi đã luôn trăn trở, tìm tòi và sáng tạo để tìm ra những cách thức hay, những phương pháp tốt nhất cho bài giảng của mình làm sao bồi dưỡng cho giáo viên trong tất cả các môn học để dạy trẻ, tôi đặc biệt yêu thích bộ môn âm nhạc, có lẽ vì bản thân âm nhạc đã mang nhiều thế mạnh.

Theo nghiên cứu của các nhà khoa học, trẻ được nghe nhạc cổ điển từ trong bào thai sẽ kích thích sóng điện não giúp não phát triển tăng trí thông minh sau này. Và đối với trẻ ở lứa tuổi mầm non, âm nhạc là môn học giúp trẻ phát triển toàn diện nhất. Thông qua âm nhạc trẻ sẽ linh hoạt, mạnh dạn, thông minh qua việc sáng tạo các động tác minh họa kết hợp khi hát và rèn luyện cho trẻ, khi vận động theo nhạc sẽ thúc đẩy sự vận động cơ thể, sự nhanh nhẹn khéo léo, bền bỉ và dẻo dai qua các động tác. Ngoài ra Âm nhạc còn giúp trẻ phát triển ngôn ngữ, phát triển tai nghe và cảm xúc cho trẻ.

Với tôi Âm nhạc giống như một bí quyết riêng giúp giáo viên thu hút trẻ, tạo ấn tượng đẹp khi trẻ tới trường lớp.

Tôi nhận thấy công tác tổ chức cải biên, sáng tác một số trò chơi, tổ chức các lớp tập huấn... để phục vụ giáo dục âm nhạc có tác dụng tích cực đối với chúng ta trong công tác giảng dạy. Trong một lớp có nhiều học sinh nhưng không phải học sinh nào cũng có năng khiếu về âm nhạc. Vậy giáo viên phải lồng ghép giáo dục âm nhạc trong một số hoạt động như thế nào để phù hợp ... Từ những hạn chế này, nếu chúng ta biết vận dụng một cách sáng tạo, thường xuyên tổ chức sưutầm, cải biên sáng tác một số trò chơi giáo án âm nhạc, thao giảng tổ chức các hoạt động để đưa Giáo dục âm nhạc vào phù hợp thì sẽ uốn nắn kịp thời và tạo điều kiện để cùng nhau thực hiện tốt.

II.Nội dung:

1. Thực trạng:

Trường tôi là một trường trọng điểm chất lượng cao của huyện, vì thế yêu cầu về trình độ, chất lượng giáo viên phải đồng đều để dạy trẻ ở tất cả các môn học, nhưng thực tế trong trường có một số giáo viên không có năng khiếu về âm nhạc. chính vì vậy, chất lượng giảng dạy môn âm nhạc và khả năng lồng ghép Âm nhạc vào các môn học còn hạn chế rất nhiều. Vì tất cả lý do trên, là một CBQL phụ trách mảng chuyên môn của nhà trường, tôi ngày đêm trăn trở mong muốn mình phải làm thế nào để chỉ đạo giáo viên giúp trẻ học thật tốt bộ môn Âm nhạc, tôi đã không ngừng suy nghĩ và sáng tạo để giúp giáo viên tìm ra những cách thức giảng dạy và tạo ra môi trường học tập tốt nhất cho trẻ. tôi đã mạnh dạn viết sáng kiến kinh nghiệm với đề tài :

“ Nâng cao chất lượng Giáo dụcâm nhạc trong đời sống hàng ngày đối với trẻ ở trường mầm non”.

Trong quá trình thực hiện đề tài tôi nhận thấy có một số thuận lợi khó khăn sau:

* Thuận lợi:

- Cơ sở vật chất của nhà trường tương đối đầy đủ về diện tích, phòng học, bàn ghế, đồ dùng đồ chơi.....

- Bản thân có trình độ chuyên môn nghiệp vụ, cónăng khiếu về âm nhạc, được đào tạo qua lớp đàn Organ tại trường Đại học sư phạm Hà Nội và được cấp chứng chỉ loại giỏi.

- Nhà trường được Sở GD Vĩnh Phúc, phòng GD Yên Lạc quan tâm đầu tư cho mỗi lớp 1 đàn Organ, 1 máy vi tính và nhiều dụng cụ âm nhạc khác để trẻ học tập.

- Đội ngũ GV nhiệt tình, yêu nghề mến trẻ say sưa với nghề nghiệp, nắm chắc phương pháp bộ môn.

* Khó khăn:

- Trình độ GV chưa đồng đều. Một số GV mới hợp đồng nên kinh nghiệm trong giảng dạy còn hạn chế.

- Phụ huynh học sinh đa số làm nghề nông nghiệp nên chưa quan tâm nhiều đến việc học của của con em mình.

- Kinh phí đầu tư cho chuyên đề giáo dục âm nhạc còn hạn chế.

2. Các phương pháp tổ chức thực hiện:

Giáo viên không nhất thiết phải có biệt tài gì trong việc múa hát mới thành công trong việc dạy nhạc, vận động và kịch cho trẻ, bởi vì đức tính quan trọng nhất của một cô giáo là có một thái độ tích cực , công nhận và trân trọng các biểu hiện củatrẻ. Mỗi trẻ cần có một môi trường mang thông điệp : “ Ở đây con làm gì cũng được, các sáng tạo của con thật tuyệt vì con đã tự nghĩ ra”. Giáo viên phải biết động viên, khen trẻ kịp thời, có thể thổi vào trẻ bầu không khí tin tưởng bằng những hành động sáng tạo và chơi trò chơi đóng kịch. Khi trẻ nhận ra rằng cô giáo hoan nghênh và tôn trọng các biểu hiện cá nhân của mình, thì trẻ sẽ tự tin hơn, nhiều chi tiết phong phú hơn. Khi có được sự tự tin trẻ tự thấy hài lòng và hãnhdiện với suy nghĩ “ Mình đã làm được điều đó một mình”. Đồng thời giúp trẻ say sưa, thích thú hơn trong nhiều giờ hoạt động khác.

Dựa vào tình hình thực tế ở từng địa phương, ở từng lớp giáo viên tự xây dựng kế hoạch cho lớp mình, vì vậy trước khi bắt đầubất cứ hoạt động giúp cân bằng giữa yên tĩnh và ồn ào, giữa năng động và nghỉ ngơi. Một giáo viên có kinh nghiệm sẽ nhanh chóng nhận ra trạng thái của nhóm và sẽ sẵn có trong tay đầy đủ các nội dụng, hình thức lựachọn phù hợp hơn.

Để tổ chức trò chơi tốt, vận động sáng tạo theo nhạc cho trẻ đòi hỏi giáo viên lập kế hoạch và tập duyệt nghiêm túc như thể sẽ biển diễn thực sự trước khán giả. Nếu giáo viên thiếu tự tin khi nhớ thiếu lời bài hát thì làm sao giáo viên có thể lôi kéo trẻ tập trung được? Giảng dạy có hiệu quả đòi hỏi cô giáo phải “Làm bài tập ở nhà”. Cô giáo cũng sẽ đạt được sự tự tin qua luyệntập như các trẻ nhỏ vậy thôi.

3.Giáo dục âm nhạc trong đời sống hàng ngày đối với trẻ ở trường Mẫu giáo.

a.Giờ đón trẻ:

Giờ đón trẻ là lúc cần tạo không khí vui vẻ, lôi cuốn trẻ đến trường, vì các cháu chưa tự giác. Giai đoạn này trẻ tạm thời bứt ra nhữngtình cảm âu yếm mà bố mẹ dành cho để đến trường, lúc này âm nhạc góp phần tác động rất lớn. Biết rằng biện pháp này rất bình thường đối với tất cả giáo viên ở hầu hết các trường, huyện nhưng một số giáo viên chưa biết chọn những ca khúc nào phù hợp và tôi đã suy nghĩ , đưa ra một số vài hát rất lôi cuốn trẻ như ca khúc: “ Em đi Mẫu giáo” sáng tác Dương Minh Viên bởi ca khúc có nhịp điệu vừa phải, sắc thái vui vẻ trong lời ca “ Nắng vừa lên em đi Mẫu giáo...

....mừng vui đón em vào trường...”

Rồi những bài hát: “ Cháu đi mẫu giáo” của Phạm Thanh Hưng, bài

“Trường cháu là trường Mầmnon” của Phạm Tuyên. Hòa với khung cảnh thiên nhiên, niềmphấn chấn đến trường của trẻ em qua bài hát “ Con chim hót trên cành cây” . Rồi một ngày mới lại bắt đầu sôi động với âm thanh và màu sắc thiên nhiên qua bài “Vui đến trường” của Hồ Bắc.

Ngoài ra , để tạo cho trẻ nề nếp trước khi vào lớp phải lễ phép, tự tin qua bài “ Lời chào buổi sáng” của Nguyễn Thị Nhung nhắc nhở cháu phải chào bố mẹ..

Cho trẻ nghe những bài trẻ có thể háttheo được như ở trên. Ngoài tác động âm nhạc còn giúp trẻ làm quen, củng cố các bài trong trương trình trẻ phải học hát . Còn có nhiều bài hát không cần trẻ phải hát được cũng tạo không khí vui vẻ khi đến trường: “Đi học” của Bùi Đình Thảo, “ Bài ca đi học” của Phan Trần Bảng không chỉ giúp trẻ làm quen, nhận biết cuộc sống xung quanh mà còn trongtừng bữa ăn giấc ngủ: “ Cô giáo như mẹ hiền”, “ Ngày đầu tiên đi học” của Nguyễn Ngọc Thiện…

Ngoài giờ âm nhạc giáo viên nêntổ chức cho trẻ nghe nhạc trong các giờ khác. Đây là phương pháp giáo dục tổng hợp đạt hiệu quả cao. Qua thực tế trong các giờ dạy trẻ luyện thơ, truyện, LQCV, KPKH...có sự tham gia của GDAN sẽ làm cho tiết học trở nên phong phú hơn.

b. Trong các hoạt động chung:

* Làm quen chữ viết:

Trong giờ LQCV, giáo viênyêu cầu cháu nhận mặt chữ bằng nhiều biện pháp khác nhau thì song song với việc nhận biết chữ cái,âm nhạc nghe trong giờ học cũng góp phần giúp trẻ nhận biết thêm như: ôn nhóm chữ cái o, ô, ơ.a, ă, â qua bài hát “ Sói và gà cánh tiên”của Trần Ngọc.

Mặc dù phần nội dung này không đi sâu vào cấu trúc giờ dạy nhưng khi trẻ thuộc bài hát thì trẻ nhớ được chữ và phân biệt được sự giống và khác nhau giữa các chữ cái đó.

* Làm quen văn học:

Trong giờ LQVH giáo viên dạy trẻ cảm thụ bài thơ, câu chuyện thông qua việc đọc diễn cảm, hiểu nội dụng... để truyền đạt trẻ tới những vẻ đẹp của tiếng nói dân tộc, sảm phẩm trí tuệ và tình cảm của bao thế hệ người Việt Nam nối tiếp nhau.

Thông qua việc dạy bài thơ“Hạt gạo làng ta”của Trần Đăng Khoa, sau khi trẻ đọc thơ xong cô kết hợp cho trẻ nghe bài hát: “Hạt gạo làng ta” do Trần Bính phổ nhạc. Và chính giai điệu trữ tình của bài hát giúp cho ý thơ trong bài thơ được nân cao, tiết học thêm sinh động, phong phú và trẻ rất chú ý.

Có nhiều bài thơ có cùng chủ đề với bài hát, tuy là lời thơ không hoàn toàn trùng với lời bài hát nhưng mang ý nghĩa mở rộng nhận thức cho trẻ trong tiết học đó như:

Trẻ đọc bài thơ “ Bóhoa tặng cô”của Quỳnh Miện:

Ngày mồng tám tháng ba

Chúng em đi hái hoa

Mang về tặng cô giáo

Bó hoa của em đây

Vàng tươi hoa cúc trắng

Hồng hồng hoa cối xay

Đỏ rực nụ rong riềng

Tim tím hoa bìm bìm

Dây tơ hồng em cuốn

Thành một bó vừa xinh

Sao em hồi hộp thế

Chẳng nói được câu nào

Lờicô thân thiết sao

Vòng tay cô dịu quá

Có phải hoa nói hộ

Cho lòng em xôn xao

Ôi chùm hoa bé nhỏ

Của đồng quê ngọt ngào.

Sau khi đọc bài thơ kết hợp bài hát: “ Mừng ngày 8/3”( Tân Huyền) giúp trẻ cảm thụ và hiểu biết thêm nội dung bài thơ. Đồng thời thể hiện tình cảm của trẻ thông qua tiết học đó.

Khi cho trẻ đọc bài thơ “ Bác Hồ của em” kết hợp nghe bàihát “ Nhớ ơn Bác” của Phan Huỳnh Điểu, thơ “ Chú bộ đội hành quân trong mưa” kết hợp nghe bài hát “Màu áo chú bộ đội” của Nguyễn Văn Tý.

Ngoài ra còn chọn những bài hát có đề tài như bài thơ: “Chim chích bông” của Nguyễn Viết Bính., “Mẹ và cô” của Trần Quốc Tuấn.

Đây là một số kinh nghiệm làm cho các bài thơ, truyện sinh động, hấp dẫn đồng thời giúp trẻ cảm thụ nội dung bài thơ, câu truyện đó qua bài hát đó chứ không phải là một nội dung lồng ghép để chuyển tiếp cho hay.

Ngoài ra một số đồng dao, thơ, truyện trong chương trình cũng được nhiều nhạc sĩ sáng tác thành nhạc và cũng được xoay chuyển hát như

“ Gánh gánh gồng gồng” “Chi chi chành chành” “ Rềnh ràngràng”

Giúp trẻ tiếp thu nhanh, mau thuộc và gây hứng thú trong quá trình học của cháu.

* Khám phá khoa học về MTXQ :

- Để giúp trẻ hiểu đúng đắn về những đề tài của giờ hoạt động chung làm quen khám phá khoa học MTXQ thông qua việc trò chuyện,đàm thoại , quan sát trò chơi ... thì việc kết hợp sử dụng âm nhạc trong giờ học góp phần tạo cho trẻ cảm xúc với các đối tượng như bài “ Giới thiệu một số loài hoa” yêu cầu trẻ phân biệt được một số loại hoa, so sánh,nhận xét sự giống và khác nhau ... biết thưởng thức vẻ đẹp mùi thơm, yêu quí, bảo vệ ....Sau đó ta cho trẻ nghe bài “ Hoa trong vườn” hoặc có thể cho cháu nghe bài “Ra vườn hoa” của Văn Tuấn .

- Trong chủ đề nghề nghiệp như “Chú công nhân” giáo viên yêu cầu trẻ cần nắm được cong việc , ý nghĩa của công việc đó , yêu quí người lao động ... kết hợp cho trẻ nghe bài “Cháu yêu cô chú công nhân” cuả Hoàng Văn Yến .

- Khi dạy đề tài “ chú bộ đội ”nghe bài “ Cháu thương chú bộ đội ” “Làm chú bộ đội” của Nguyễn Trí Tân ...Nhằm giúp trẻ hiểuđược đêm trung thu đó có các chú bộ đội phải đứng gác giữ cho tổ quốc được thanh bình để các em thiếu nhi được “Rước đèn trong đêm trăng”.

- Và còn nhiều chủ đề khác cũng vậy, ở đây chúng ta không nên dừng lại ở phần nghe để chuyển tiếp mà nghe hát để nắm vững thêm nội dung thông qua đề tài đó .

* Tạo hình :

Giáo dụcâm nhạc trong giờ tạo hình ngoàiviệc trẻ thực hành, côgiáomở máy cho trẻ nghe nhiều bài hát có nội dung tương đối phù hợp với đề tài đó,thì ở đây ngoài nội dung trên tôiđã tổ chức nhiều tiết thao giảng cho giáo viên ở trường với nội dung là cho trẻ nghe bài hát có nội dung phù hợp với đề tài dạy và trao đổi, bồi dưỡng cho giáo viên phần hướng dẫn,đàm thoại trước khi trẻ thực hành.

Sau đó từ nội dung bài hát giáo viên kết hợp đàm thoại như:Vẽ hoa ,nghe hát bài “Màu hoa”.

+Trong bài hát các con vừa nghe nhữngbông hoa đó có màu gì ?

+ Ngoài những bông hoa đủ màu sắc đó thì bài hát cònnhắc đếngì nữa (nhiều lá ,nhiều cây ...)

Những câu hỏi đàm thoại đó giúp trẻ có thêm một số ý tưởng trong quá trình vẽ để có sản phẩm sáng tạo.

Hoạt động tạo hình	Đề tài	Nghe nhạc kết hợp
Vẽ	Mưa Hoa Mặt trời	Mưa mùa hạ (Đông Hải ) Màu hoa (Hồng Đăng) Cháu vẽ ông mặt trời (Tân Huyền)
Nặn xé dán	Chú gà con Con cá vàng Đàn cá bơi Vịt con	Đàn gà con Cá vàng bơi (Hà Hải ) Cá vàng bơi (Hà Hải) Đàn vịt con (Mộng Lân )
Vẽ	Hoa mùa xuân Cô giáo em Bây trời đêm trăng	Mùa xuân đến rồi   Cô giáo   Ánhtrăng hòa bình

Chính vì vậy để nâng cao chất lượng giáo dục âm nhạc thông qua tình hình thực tế ởtrường,lớp giáo viên cần hướng dẫn,gợi ý như sau:là cô giáo Mầm non,khi bắt đầu tiến hành hoạt động nào đó với trẻ,cô giáo nên khởi đầu bằng các trò chơi,hát bài hát dân ca,nghe các giai điệu nhẹ nhàng và cho trẻ hát ngắn dễ nhớ.Cô giáo có thể ghi âm các bản nhạc hay để phục vụ tốt cho các hoạt động này.

Một thủ thuật thông dụng là cho trẻ chơi trò chơi hay hát đồn tập chung sự chú ý của trẻ,rồi sau đó chuyển nhanh sang nghecâu chuyện .Tùy theo độ tuổi và số trẻ trong nhóm ,giáoviên thường lựa chọn một hoạt động nào đó để duy trì cân đối giữa vận động “ Động và tĩnh” .Khi kết thúc một hoạt động nên làm cho trẻ lắng dịu xuống giai điệu hay tập thư giãn. Giáoviên sẽ đạt kết quả cao nhất khi họ tạo sự chuyển tiếp ngọt ngào,uyển chuyển giữa các hoạt động. Nếu giáo viên dừng lại đột ngột,đứt quãng khi chuyển sang hoạt động kế tiếp sẽ làm cho trẻ mất tập chung,dễ xảy ra lộn xộn.Khi trẻ có nhiều kinh nghiệm âm nhạc,vận động và tự tin hơn,giáo viên có thể bổ xung thêm các vật dụng như: mũ hay trang phục và yêu cầu trẻ sáng tạo vận động cho phù hợp với trang phục đó.Các lời nhận xét cụ thể,khích lệ thích hợp sẽ tạo cho trẻ sáng tạo,tích cực.Tránh cáclời nhận xét chung như tốt, dở,đúng,sai.

Một số hình thức hoạt động nghệ thuật trong trường mầm non như:Hát,nghe nhạc,vận động sáng tạo, trò chơi... có tác dụng rất lớn trong việc tạo sự hưng phấn ,phát triển nhận thức,trí tưởng tượng,giáo dục nhữngtình cảm xã hội lành mạnh,làm phong phú thế giớinội tâm của trẻ trong quá trình khám phá,tìm hiểu thếgiới xung quanh.Do vậy,giáo viên mầm non cầntrau dồi kiến thức,kĩ năng cảm nhận và thể hiện cái đẹp xung quanh hơn nữa,để vận dụng tổ chức tốt các hình thức cho trẻ tập hát, nghenhạc,vận động,trò chơi đóng vai,đóngkịch phù hợp hiệu quả hơn với trẻ.

* Một số trò chơi phục vụ âm nhạc :

Đối với trẻ thơ,được hoạt động với âm nhạc thông qua các trò chơi là một biện pháp hữu hiệu nhất.Trò chơi đã trở thành phương tiện để xem đến cho trẻ các yếu tó diễn tả của nghệ thuật sinh động,nó có tác dụng mạnh mẽ nhưng lại đến với trẻ một cách nhẹ nhàng,thoải mái.

Hiện nay trò chơi âm nhạc được coi là các hình thức vận động theo nhạc của chương trình giáo dục âm nhạc mầm non.Nó có vai trò quan trọng giúp trẻ luyện tai nghe nhạc,tạo cảm giác nhịp điệu,phát triển năng khiếu âm nhạc.Các yếu tố đónggóp phần làm cho trẻ cảm thụ âm nhạc.

Mỗi loại trò chơi đều có ý nghĩa giúp trẻ phát triển trí tuệ,tạocho trẻ có những phản xạ nhanhnhạy,có tác dụng trong việc củng cố và tiếp thu những nội dung giáo dục.Đặc biệt trò chơi âm nhạc còn rèn luyện cho trẻ có kĩ năng thông qua tai nghe âm nhạc .

Từ những lý do trên, bản thân tôi đã tìm tòi,sáng tác,cải biên một số trò chơi nhằm tăng thêm sự phong phú âm nhạc .

-Trò chơi:“Nghe thấu hát tài”

Trò chơi giúp trẻ nhanh nhẹn,linh hoạt,truyền tin cho bạn đúng.

+ Chuẩn bị: một số câu hát trong chương trình mà trẻ đã thuộc .

+ Cách chơi: Thành viên thứ nhất của 2 đội ra ngoàilớp,cô nói thầm vào tai từng trẻ đại diện của 2 đội một câu hát giống nhau.Sau đó 2 trẻ có trách nhiệm chạy về đội củamình và nói lại câu hátđó cho bạn thứ 2,bạn thứ 2 nói thầm vào tai bạn thứ 3 ...Và cứ thế tiếp tục cho trẻ đến cuối cùng của đội,trẻ cuốicùng lên hát lại câu hát đó. Nếu đội nào hát đúng và nhanh hơn thì thắng cuộc .

Ví dụ :Cô nói thầm vào tai trẻ đại diện 2 đội câu hát : “ Yêu chú công nhân lớn lên cháu lái máy cày”.Hai trẻ đại diện lên nói thầm vào tai cho bạn thứ 2 của đội mình ...Và cứ thế cho đến bạncuối cùng của đội lên hát lại đúnglời của câu hát và nhanh trước đội kia là thắng cuộc.

- Trò chơi : “Tai ai tinh”

Trò chơi tạo cho trẻ sự tập chung chú ý lắng nghe các âm thanh của các nhạc cụ khác nhau và trẻ hứng thú được khám phá. Trải nghiệm các nhạc cụ

+Chuẩn bị: Một số nhạc cụ âm nhạc như sau:

Đàn Organ bằng đồ chơi điện tử, kèn nhựa, kèn bằng vỏ ốc, phách gõ bằng tre, bằng vỏ nghêu, đàn gõ bằng tre, trốnggõ bằng lon, bằng quả bầu khô...

+Cách chơi:Trẻ nghe và phân biệt được âm thanh các nhạc cụ. Cô giới thiệu cho trẻ biết từng loại nhạc cụ và âm thanh các loại nhạc cụ đó như:

Cô đàn Organ và nói cho trẻ biết đó là tiếng đàn organ

Cô thổi kèn bằng nhựa và cho trẻ biết đó là tiếng kèn bằngnhựa

Cô gõ phách bằng tre và cho trẻ biết đó là tiếng gõ bằng phách tre

Sau khi giới thiệu hết các loại nhạc cụ cô lần lượt đánh đàn gõ các loại nhạc cụ cho trẻ vừa nghe, vừa xem và cô hỏi trẻ tiếng nhạc cụ gì? Khi trẻ đã quen, cô cho trẻ ngồikhông nhìn thấy nhạc cụ và hỏi trẻ xem trẻ nhận biết được âm thanh của loại nhạc cụ nào.Sau đó cho trẻ chia làm 2 đội và thi đua,nếu đội nào đoán sai phải hát một bài theo yêu cầu của đội đoán đúng.Nếu đoán đúng sẽ được khám phám phá ,trải nghiệm với nhạc cụ đó .

-Trò chơi :“Giai điệu thân quen”

Trò chơi này giúp trẻ củng cố kiến thức về tên bài hát và củng cố lại giai điệu bài hát đã học, đồng thời tạo cho trẻ sự tập trung chú ý lắng nghe và nhanh nhẹn, linh hoạt, trả lời rõ ràng, chính xác tên bài hát.

+ Chuẩn bị: Băng nhạc có bài hát có trong trương trình mà trẻ đã được học, casset

+ Cách chơi: Cô mở băng casset cho trẻ nghe giai điệu bài hát, hai đội dùngchuông dành quyền trả lời bằng cách rõ tên bài hát vừa nghe,nếu đúngmỗi trẻ trong đội tặng một bông hoa,nếu sai quyền trả lời thuộc về đội bạn .

Ví dụ :cho trẻ nghe giai điệu “Lá xanh vẫy vẫy như gọi em đi nhanh đi nhanh”thì trẻ phải nêu được bài hát “ lá xanh”.

- Trò chơi:“Ô cửa bí mật”

Trò chơi giúp trẻ ôn luyện các bài hát,tạo cho trẻ mạnh dạn lên biểu diễn và mong muốn được khám phá nhữngbí mật bên trong nhữngô cửa.

+ Chuẩn bị: Các loại đồ dùngđồ chơi phù hợp theo chủ điểm phía sau nhữngô cửa,thùng các tông sơn màu để làm ô cửa và một số đồng tiền vàng để tặng cho trẻ

+ Cách chơi: Chia trẻ làm 2 đội,2 đội trưởng lên oẳn tù tì để tìm ra đội nào chơi trước.Có từ 4-6 ô cửa được đánh dấu theo thứ tự từ 1 đến 6,đội nào chơi trước sẽ chọn bất kì một ô cửa,nếu ô cửa được mở ra,bên trong ô cửa có đồ dùng đồ chơi gì thì đội đó phải hát một bài hát nói về hình ảnh đó.

Ví dụ :Mở ô cửa thứ 3 có con mèo thì hát một bài hát nói về con mèo như: “Aicũng yêu chú mèo”hay “Thương con mèo”.... Nếu mở ô cửa nào mà hát bài hát có nội dung đúng với hình ảnh trong ô cửa đó thì đội đó được tặng một đồng tiền vàng.Tiếp tục đội kia chọn ô cửa.Nếu đội nào chọn ô cửa mà không hát được bài hát có nội dung như hình ảnh trong ô cửa thì quyền hát thuộc về đội bạn .

- Trò chơi : “Ghi nhớ dấu chân”

Trò chơi phát triển tai nghe,phản ứng nhanh với các loại tiết tấu khác nhau và ghi nhớ có chú định .

+ Chuẩn bị:Phấn màu,5-6 vòng tròn,trống lắc.

+ Cách chơi:Cô có từ 5-6 vòng tròn,số trẻ mỗi lần tham gia chơi tương ứng với số vòng,cô dùng phấn màu vẽ hình bàn chân của trẻ vào đó và đánh số theo thứ tự .Sau đó cho trẻ đi theo tiếng gõ nhịp nhàng xung quanh vòng tròn, khi tiết tấu gõ thay đổi,trẻ phải chạy vào vòng tròn có dấu chân của mình.Nếu trẻ nào chạy vào vòng tròn có dấu chân cửamình không vừa với dấu chân đã vẽ trong vòng tròn làthua cuộcphảinhảy lò cò vòng quanh lớp một vòng.

* Hướng dẫn trẻ vận động theo nhạc ở góc nghệ thuật :

Theo chương trình giáo dục mầm non mới hiện nay, hoạt động góc đi đôi với hoạt động học có chủ đích. Vì vậy việc hướng dẫn trẻ vậnđộng theo nhạc thông qua các giờ hoạt động cũng là biện pháp rất cần thiết.Phương pháp này nhằm phát triển ở trẻ cảm nhận nhịp điệu về âm nhạc,qua đó giúp trẻ thể hiện nhịp điệu âm nhạc bằng chính hoạt động của mình.Tôi bồi dưỡng, hướngdẫn giáoviên khuyến khích trẻ vận động dưới nhiều hình thứcnhư:

- Hát kết hợp vỗ tay theo lời ca.

- Hát kết hợp nhún nhảy,lắc lư , dậm chân…

- Hát kết hợp một số động tác đơn giản như vẫy cánh tay,cuộn cổ tay,nhún,đi,chạy …

- Hát kết hợp minh họa theo lời ca .

Để thực hiện có hiệu quả các hình thức trên,tôi hướng dẫn thực hiện bằng cách :

+ Bắt nhịp cho trẻ hát và cho trẻ vỗ tay cùng cô (cô vỗ tay chậmtheo lời canhịp nhàng để trẻ vỗ theo )

+ Bắt nhịp cho trẻ hát hoặc bật băng casset, cô và trẻ cùng nhún nhảy lắc lư theo bài hát .

+ Những bài hát nào có thể múa minh họa,cô cho trẻ vừa hát theo băng nhạc vừa làm động tác minh họa cùng cô.

Việc cho trẻ vận động theo nhạc ở hoạt động góc chủ yếu giúp trẻ biết hưởng ứng cảm xúc bằngchính những phản ứng của cơ thể sao chophù hợp với nhịp điệu âm nhạc,không nhất thiết yêu cầu của trẻ phải giống của cô .

4. Kết quả đạt được:

* Trước khi thực hiện đề tài :

- Trẻ thích học bộ môn giáo dục âm nhạc : 70 %

- Trẻđạt được mục tiêu cô đưa ra ở tất cả các môn học :80%

- Trẻ sáng tạo trong các hoạt động :75%

* Sau khi thực hiện đề tài :

- 100% trẻ thực sự thích thú học GDAN,tích cực tham gia chơi,chơi thành thạo các trò chơi ...tạo không khí vui tươi,hào hứng khi học âm nhạc.Từ đó hoạt động GDAN đạt chất lượng rất cao .

- Trẻ đạt được mục tiêu cô đưa ra ở tất các môn học :100%

- Trẻ sáng tạo trong các hoạt động :98 %

- Tổ chức ngày hội ngày lễ : Ngày hội đến trườngcủa bé,ngày 20/11,tết trung thu ...có hiệu quả .

-Các cuộcthi giáo viên dạy giỏi các cấp, chuyên đề…toàn bộ giáo viên đều biếtlồng ghép GDAN theo biện pháp nêu trên đạt kết quả cao.

* Bài học kinh nghiệm:

Muốn có được những trò chơi sáng tạo và đưa GDAN vào trong đời sống hàng ngày của trẻ ở trường mầm non ,trước hết :

- Người giáo viên phải nắm vững kiến thức,kĩ năng cơ bản của GDAN .

- Hướng dẫn trẻ cụ thể khi thựchiện

- Kế hoạch tổ chức,đầu tư phải có nhiều thời gian .

- Thực hiện tốt công tác chuyên môn,tham mưu để có sự quan tâm ,động viên kịp thời và chỉ đạo sâu sát của BGH .

- Động viên,khuyến khích trẻ thường xuyên,kịp thời để trẻ hứng thú học tập.

- Kết hợp chặt chẽ với phụ huynh học sinh để có sự giúp đỡ theo yêu cầu của nhà trường,tạo điều kiệnthuận lợi cho việc tổ chức thực hiện .

- Bản thân người giáo viên không ngừng học hỏi,tham

0 nhận xét  |  Viết nhận xét